ගර්භණී මවකට සුදයාම හෝ යෝනි මාර්ගයෙන් ස්‍රාවයක් පිටවීම බහුලව දක්නට ලැබෙන තත්වයක්. බොහෝවිට මීට හේතු වෙන්නෙ ගර්භණී සමයේ ස්වභාවිකව සිදුවන වෙනස්කම් වුවත් කලාතුරකින් මෙය දරුගැබට පවා හානිකර තත්වයන් නිසා විය හැකියි. ගර්භණී කාලයේ ගර්භාෂයට වගේම ගැබ්ගෙල හා යෝනි මාර්ගය ආශ්‍රිතව රුධිර සැපයුම වැඩි වෙනව. ඊට අමතරව සිරුරේ හෝමෝන වෙනස්කම් රැසක් සිදුවෙනව. මෙහි බලපෑමක් ලෙස යෝනි මාර්ගයෙන් ස්වභාවිකව පිටවෙන ස්‍රාව ප්‍රමාණය ගර්භණී කාලයේ වැඩි වීමක් සිදුවෙනව. මෙය සාමාන්‍ය තත්වයක්. මෙම ස්‍රාවය දිගටම පැවතීම නිසා යෝනි මාර්ගයට විෂබීජ ආසාදන තත්වයන් ඇතිවීමේ අවදානම අඩු වෙනව. පිටවෙන ස්‍රාවය අවර්ණ සහ දුගඳක් නොමැති ස්‍රාවයක් නම් එය සාමාන්‍ය ලෙස සලකන අතර කිසි විටක එය අඩු කිරීමට ප්‍රතිකාර අවශ්‍ය නැහැ. නමුත් සමහර විට යෝනි මාර්ගයේ විෂබීජ ආසාදන තත්වයක් නිසා පිටවෙන ස්‍රාවය වෙනස් වෙන්න පුළුවන්. යෝනි මාර්ගයේ කැසීමක් සමග සුදු පැහැති ඝනකම් ස්‍රාවයක් පිටවේ නම් එයට හේතුව candida albicans දිලීර ආසාදන තත්වය විය හැකියි‍‍. මෙයට ප්‍රතිකාර ලෙස යෝනි මාර්ගයෙන් ඇතුළු කරන දිලීර නාශක ඖෂධ වෛද්‍යවරුන් නියම කරනව. බීමට ගන්නා බොහොමයක දිලීර නාශක ඖෂධ ගර්භණී මවුවරුන්ට සුදුසු නැති නිසා යෝනි මාර්ගය හරහා ලබා දෙන ඖෂධ අසාර්ථක වන විට පමණක් විශේෂඥ වෛද්‍ය නිර්දේශය මත එම ඖෂධ නියම කිරීම සිදු කරනව. පිටවෙන ස්‍රාවය අවපැහැති වීම සහ ඒ සමග දුගඳක් ඇතිවීම බැක්ටීරියා ආසාදන තත්වයක රෝග ලක්ෂණයක් විය හැකියි. එවිට වෛද්‍ය උපදෙස් මත සුදුසු ප්‍රතිජීවක ඖෂධයක් ලබා ගත යුතුයි. දරුගැබ ආරක්ෂා කරන වෝටර් බෑග් එක කැඩීම සමහර ගර්භණී මවුවරුන්ට ඇතිවෙන සංකූලතාවයක්. එවැනි අවස්තාවක වෝටර් බෑග් එක තුල ඇති භ්‍රෑණ තරලය යෝනි මාර්ගය හරහා පිටතට පැමිනෙන්න පුළුවන්. මෙය අවදානම් තත්වයක්. ඒ සමග යෝනි මාර්ගය තුල ඇති විෂබීජ ගර්භාෂයට ඇතුළුවීමට හැකියාව තිබෙනව. ඊට අමතරව ගැබ් ගෙල විවෘත වුවහොත් පෙකණිවැල ඒ තුලන් පිටතට පැමිණීමට හෝ කලින් දරුවා බිහිවීම වැනි සංකූලතා ඇතිවෙන්න පුළුවන්. මෙවැනි තත්වයක් ඇතිවූ වහාම ගර්භණී මවක් ඉක්මණින් රෝහලකට පැමිණිය යුතුයි. එහිදී මවට සහ දරුවාට ඇතිවිය හැකි සංකූලතා අවම කිරීමට සුදුසු ප්‍රතිකාර සිදු කරනව. දරු ප්‍රසූතියට ආසන්න වෙනව විට ගැබ් ගෙලෙන් පිටවෙන ශ්ලේෂ්මල ස්‍රාව ප්‍රමාණය වැඩි වෙනව. ගැබ් ගෙල විවෘත වීම ආරම්භ වෙන විට මෙම ස්‍රාවය සමග රුධිරය සුළු ප්‍රමාණයක් පිටවෙන්න පුළුවන්. මෙය දරු ප්‍රසූතිය ආසන්න වීමේ ලක්ෂණයක්. ඒ නිසා මෙම ලක්ෂණ ඇති වෙන විට රෝහල් ගතවීමට සූදානම් විය යුතුයි. ..

ලොව පුරා පැතිර ඇති කොරෝනා වයිරස ආසාදනය නිසා ගැබිනි මවකට ඇතිවිය හැකි අවදානම් තත්වයන් සහ ඉන් මිදීමට ඔබ අනුගමනය කල යුතු ක්‍රියාමාර්ග පිළිබඳව මේ ලිපියෙන් දැනුවත් කරන්නෙ.කොරෝනා වෛරසය කියන්නෙ ඉතා කුඩා RNA වෛරස ගනයට අයත් වෙන වෛරසයක්. මේ වෛරසය බොහෝ විට ආසාදන ඇති කරන්නේ වෙනත් සතුන්ටයි. නමුත් මීට පෙරත් අවස්තා කිහිපයකදී මිනිසාට මේ වෛරස නිසා දරුණු රෝග තත්වයන් ඇතිවී තිබෙනව. වසර 2002 දී severe acute respiratory syndrome (SARS) තත්වයත් වසර 2012 දී Middle East respiratory syndrome (MERS) මෙවැනි කොරෝනා වෛරස නිසා ඇතිවූ තත්වයන්. නමුත් මෙවර චීනයෙන් වාර්තා වෙන වෛරසය කලින් ආසාදන තත්වයන්ට හේතුවූ වෛරසයට වඩා තරමක් වෙනස් බව සොයා ගෙන තිබෙනව. මේ  නිසා ඇතිවෙන ශ්වසන පද්ධතියේ ආසාදන තත්වයන් අනිකුත් සෙම්ප්‍රතිශාව වැනි ශ්වසන ආසාදනයන්ට වඩා දරුණු නිසයි මේ ගැන වැඩි අවධානයක් යොමුව තිබෙන්නේ. මෙම වෛරසය රෝගියෙකුගෙන් තවත් පුද්ගලයෙකුට බෝවීමේ ප්‍රධාන ක්‍රමය වෙන්නෙ ප්‍රශ්වාසය‍, කැස්ස, කිවිසුම් යාම සමග පිටවෙන ස්‍රාව කොටස් ආශ්වාසයට ලක් වීමෙනුයි. ඊට අමතරව රෝගියෙකු ස්පර්ශ කිරීම එකම අවකාශයක වැඩි වෙලාවක් කාලය ගත කිරීම මෙම රෝගය බෝවීමට හේතු වෙනව. නිසි පරිදි පිසීමට ලක් නොකල සත්ව නිෂ්පාදන ආහාරයට ගැනීමත් මෙම රෝගය බෝවිය හැකි ක්‍රමයක් ලෙස සැක කරනව. ඕනෑම ශ්වසන ආසාදන තත්වයක් ගැබිනි මවකට සංකූලතා ඇති කිරීමට ඇති හැකියාව තරමක් වැඩියි. දැනට කොරෝනා වෛරස ආසාදිත ගැබිනි කාන්තාවන් අතරින් සියයට 8කට පමණ දරුණු ආසාදන තත්වයන් ඇතිවී ඇති අතර 1%ක් අසාධ්‍ය තත්වයට පත්ව තිබෙනව. ලංකාවේ මේ පිළිබඳ ප්‍රමාණවත් විස්තර නොමැති වුවත්, පසුගිය වසර කිහිපය තුල ලංකාවේ ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා රෝගය ගැබිනි මවුවරුන්ට බලපෑ ආකාර පිළිබඳව අපට අත්දැකීම් තිබෙනව. ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා රෝගය නිසා මාතෘ මරණ රැසක්ම ලංකාවෙන් වාර්තා වූ බව ඔබ දැනුවත් ඇති. මේ නිසා ගර්භණී ඔබ මෙවැනි ආසාදන තත්වයන් ගෙන් වැලකී සිටීමට හැකි උපරිම උත්සාහ ගත යුතුයි. ඒ සඳහා පහත උපදෙස් පිළිපදින්න.1.       වැඩිපුර සෙනග ගැවසෙන ස්ථාන වලට යෑමෙන් වළකින්න.2.       සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව කැස්ස, උණ හෝ එවැනි රෝග ලක්ෂණ සහිත පුද්ගලයින්ගෙන් ඈත් වී සිටින්න.3.       වන සතුන් සහ ඇති කරන සතුන් ඇල්ලීමෙන් හෝ සමීපයට යාමෙන් වළකින්න.4.       සත්ව ආහාර හොඳින් පිසීමෙන් පසු පමණක් ආහාරයට ගන්න.5.       සැමවිටම සබන් යොදා අත් සෝදන්න. එසේ කිරීමට අපහසු අවස්ථාවලදී ඇල්කොහොල් අඩංගු පිරිසිදු කාරක තවරනයක් අත්වල තවරා පිරිසිදු කරගන්න.6.       ඇස්, නාසය සහ මුඛය ඇල්ලීමෙන් වළකින්න.7.       ඔබට රෝගීන් ගැවසෙන ස්ථානයකට යෑම අත්‍යවශ්‍ය නම් මුඛ ආවරණයක් පලඳින්න.8.       ඔබට සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව වැනි රෝග ලක්ෂණයක් ඇති නම් වෙනත් ගැබිනි මව්වරු සමීපයට යෑමෙන් වළකින්න.9.       කැස්ස සහ කිවිසුම් යාම ඇති විට නාසය සහ මුඛය වැළමිටෙන් හෝ ටිෂූ එකකින් වසා ගන්න. එලෙස භාවිතා කරන ටිෂූ ඉක්මනින් ආරක්ෂිතව බැහැර කරන්න. ඉන් පසු ඔබේ අත් සබන් යොදා සෝදා ගන්න.ඔබට කිසියම් උණ හෝ කිසියම් ශ්වසන ආසාදන තත්වයක් ඇති බවට සැකයක් ඇති නම් හැකි ඉක්මනින් රජයේ රෝහලකට ගොස් පරීක්ෂා කරවා ගන්න. ගර්භණී සමයේ ශ්වසන පද්ධතිය ආශ්‍රිත ආසාදන ඉක්මනින් නියුමෝනියා තත්වයට වර්ධනය වීමට හැකි නිසා ගැබිනි මවුවරුන් ඉහත උපදෙස් පිළිපැද ඉන් මිදීමට උත්සාහ කිරීම ඉතා වැදගත් වෙනව. ..

රුබෙල්ලා කියන්නෙ වෛරසයක් මගින් බෝවෙන රෝගයක්. ජර්මන් සරම්ප කියල කියන්නෙත් මේ රෝග තත්වයට මයි. රුබෙල්ලා ආසාදනය වෙනත් වෛරස ආසාදන වගේ ගැබිනි මවගේ සෞඛ්‍යයට එතරම් හානිකර වෙන්නෙ නැහැ.  සාමාන්‍ය සෙම්ප්‍රතිශාව උණ තත්වයක් ලෙස මෙය වැලඳෙන්න පුළුවන්. ඉන් පසු සමේ සරම්ප වැනි ලප මතු වීමට ඉඩ තිබෙනව. බොහෝ විට මෙය ඉබේම දින 7 - 10 අතර කාලයක් තුල සුව වෙන අතර උණ සහ අනිකුත් රෝග ලක්ෂණ පාලනය කර ගැනීමට පැරසිටමෝල් වැනි ඖෂධයක් ගැනීම ප්‍රමාණවත් වෙනව. නමුත්  මෙම වෛරසය වැදෑමහ හරහා දරු ගැබ ආසාදනය කිරීමට හැකියි. ඒ  සමග දරුවාට ඇති වෙන බලපෑම වෛරසය ශරීර ගතවන කාල සීමාව අනුව වෙනස් වෙනව. ගර්භණී මවකට මුල් මාස කිහිපය තුල රුබෙල්ලා ආසාදනය ඇති වුව හොත් Congenital Rubella Syndrome නම් දරුණු රෝග තත්වය දරු ගැබට ඇති වෙන්න පුළුවන්. එවැනි දරුවන් හෘදය සහ ස්නායු පද්ධතියේ දරුණු ආබාධ, ඇස් පෙනීම සහ කන් ඇසීම ඉතා දුර්වල වීම, මන්ද බුද්ධික බව වැනි උපත් ආබාධ සහිතව උපදින්නෙ. ඊට අමතරව මල දරු උපත්, ගබ්සා වීම, බර අඩු වීම සහ නො මේරූ දරු උපත් වැනි තත්වයන් රුබෙල්ලා ආසාදනය නිසා ඇති වෙනව. මුල් මාස තුනෙන් පසුව රෝගය වැළදෙන විට එතරම් දරුණු සංකූලතා ඇති වීමට හැකියාව තරමක් අඩුයි. නමුත් කන් ඇසීම දුර්වල වීම වැනි තත්වයන් දරුවාට ඇති වෙන්න මේ නිසා ඉඩ තිබෙනව. රුබෙල්ලා රෝගය සඳහා ප්‍රතිශක්තිකරණ එන්නතක් තිබෙනව. එමගින් රෝගය වැළඳීම සහ ඉන් දරු ගැබට හානි වීම වළක්වා ගන්න පුළුවන්.  කලින් මෙම එන්නත ලබා ගැනීම මගින් හෝ රුබෙල්ලා රෝගය වැළඳීමෙන් ශරීරය තුළ මෙම රෝගයට එරෙහිව ප්‍රතිශක්තිය ඇති වෙනව. එලෙස ප්‍රතිශක්තිය තිබෙන කාන්තාවන්ට ගර්භණී සමයේ දී රුබෙල්ලා රෝගය වැළඳීමට ඇති හැකියාව ඉතා අඩුයි. කලකට පෙර කාන්තාවන් සඳහා පමණක් රුබෙල්ලා එන්නත ලබා දුන් නමුත් දැන් ජාතික ප්‍රතිශක්තිකරණ වැඩසටහන මගින් සෑම දරුවෙකුට ම MMR එන්නත ලබා දෙනව. එමගින් සරම්ප කම්මුල් ගාය සහ රුබෙල්ලා කියන රෝග තුනට ම ප්‍රතිශක්තිය ලැබෙනව. ඔබ ගැබ් ගැනීමට බලාපොරොත්තු කාන්තාවක් නම් අනිවාර්යයෙන් ම රුබෙල්ලා රෝගයෙන් ආරක්ෂිත දැයි සොයා බලන්න. කලින් එන්නත ලබා ගත් බව ඔබට අමතක නම් නැවත වෛද්‍ය වරයෙකු හමුවී එන්නත ලබා ගන්න පුළුවන්. මාස තුනක් ඇතුළත ගැබ් ගැනීමට අපේක්ෂා කරන කාන්තාවන්ට සහ ගර්භණී කාන්තාවන්ට මෙම එන්නත ලබා ගැනීම නිර්දේශ කරන්නෙ නැහැ. එවිට රුධිර පරීක්ෂාවක් (Rubella antibody test) මගින් දැනට රුබෙල්ලා රෝගයට එරෙහි ප්‍රතිශක්තිය ඇති දැයි සොයා බලන්න පුළුවන්. එම පරීක්ෂණයෙන් රුබෙල්ලා ප්‍රතිදේහ ඇති බව තහවුරු වුව හොත් ඇයට ගැබිනි කාලයේ රුබෙල්ලා රෝගය වැළඳීමේ අවදානම ඉතා අඩුයි...

වේගයෙන් පැතිර යන දරුණු සෙම්ප්‍රතිශ්‍යා රෝග තත්වයක් තමයි ඉන්ෆ්ලුවෙන්සා රෝගය. මෙය ඇති කරන්නේ Influenza A H1N1 කියන වෛරසය මගින්. සාමාන්‍ය සෙම්ප්‍රතිශාවකට වඩා තදින් බොවෙන සුළු මේ රෝග තත්වය කෙනෙකුගෙන් තවත් කෙනෙකුට වේගයෙන් බොවෙනව. ගර්භණී මවකට මෙම රෝග තත්වය බෝවීමට ඇති අවදානම තරමක් වැඩියි. ඒ වගේම මෙම රෝගය නිසා ගර්භණී මව් වරුන්ට දරුණු සංකූලතා ඇති වෙන්නත් පුළුවන් නිසා ගර්භණී කාලය තුල සෙම්ප්‍රතිශ්‍යා තත්වයක් ඇති වුවහොත් එ් ගැන විශේෂ අවදානය යොමු කිරීම වැදගත්. H1N1 රෝගයේ ලක්ෂණ සාමාන්‍ය සෙම්ප්‍රතිශා උණ තත්වයකදී ඇති වෙන රෝග ලක්ෂණ වලට බෙහෙවින් සමානයි. මීට අමතරව කැස්ස, ඇඟපත රුදාව, උගුරේ ආසාදන, හිස රදය, මහන්සි ගතිය, තද උණ සමග සීතල ගතිය ඇති වෙන්න පුළුවන්. මෙම රෝග ලක්ෂණ ගැබිණි මවකට ඇති වුවහොත් ඉකිමණින් වෛද්‍ය උපදෙස් ලබා ගැනීමට අවශ්‍යයි. සමහරවිට මේ රෝගය නිසා නියුමෝනියාව වැනි සංකූලතා ඇති වෙනව. ගැබිණි කාලයේ මෙවැනි සංකූලතා ඇතිවීමට අවදානම තරමක් වැඩියි. පසුගිය වසර තුල මේ නිසා මාතෘ මරණ කිහිපයක්ම ලංකාවේ වාර්තා වුනා. එම නිසා දැන් සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයෙන් නියම කර තිබෙන්නේ දිනකට වඩා උණ රෝගය තිබෙන සියළුම ගැබිණි මව් වරුන් අනිවාර්යයෙන් රෝහල් ගතව ප්‍රතිකාර ලබා ගත යුතු බවයි. රෝහලකදී මෙම රෝග තත්වය පාලනය කර ගැනීමට ප්‍රති වෛරස ඖෂධ භාවිතා කරනව. එහිදී Oseltamvir නැමැති ඖෂධය බහුලව භාවිතා කරනව. මෙම ඖෂධ ඉක්මණින් ගැනීමෙන් රෝගය නිසා ඇති වෙන සංකූලතා අවම කර ගන්න හැකියාව තිබෙනව. මෙම රෝගය වලක්වා ගන්න දැනට එන්නතක් නිර්දේශ කරන්නේ නැහැ. ඒ නිසා සෑම ගැබිණි මවක්ම මෙම රෝගය බෝවීමට ඇති අවදානම අඩු කරගැනීමට උත්සාහ කල යුතුයි. මේ සඳහා පහත උපදෙස් වැදගත් වේවි. හැකි තරම් සෙනග ගැවසෙන ස්ථාන වලට යාමෙන් වලකින්න. ආසාදිත පුද්ගලයින් ආශ්‍රය කිරීමෙන් වලකින්න. නාසය, මුහුණ සහ ඇස් ස්පර්ශ කිරීමෙන් වලකින්න. කහින විට කිවිසුම් යන විට නාසය සහ මුව ආවරණය වෙන ලෙස ටිෂූ එකක් භාවිතා කර එය ඉවත දමන්න. නිරතුරුව අත් සබන් යොදා සොදන්න. නැතිනම් ඇල්කොහොල් අඩංගු අත් පිරිසිදු කරන ද්‍රව්‍යයක් යොදා ගන්න. උණ සෙම්ප්‍රතිශ්‍යා රෝග තත්වයක් ඇති වුව හොත් ඉක්මණින් සුදුසුකම් ලත් වෛද්‍ය වරයෙකු හමුවී උපදෙස් ලබා ගන්න. එක් දිනකට වඩා උණ තත්වය පවතීනම් රෝහල් ගතවී පරීක්ෂා කරවා ගන්න. මෙම රෝග තත්වය ගැන සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ වසංගත රෝග විද්‍ය අංශය මගින් රෝගීන් දැනුවත් කිරීමට නිකුත් කර ඇති උපදෙස් පත්‍රිකාව මෙතැනින් ලබා ගන්න‍..